„Świat od dołu do góry”

W dniach 4–7 listopada w Soczi odbędzie się 21. doroczne spotkanie Międzynarodowego Klubu Debaty Wałdaj, w którym tradycyjnie weźmie udział prezydent Rosji Władimir Putin. Temat przewodni tegorocznego forum brzmi bardzo optymistycznie. „Trwały pokój – na czym się opiera? „XXI wiek wymaga powszechnego bezpieczeństwa i równych szans rozwoju”. Podczas ceremonii otwarcia wydarzenia odbędzie się prezentacja raportu czołowych specjalistów z Valdai „Świat poniżej: Arcydzieła architektury eurazjatyckiej”. Kommersant dowiedział się o tym dokumencie wcześniej, a jego treść okazała się zaskakująco optymistyczna.

Celem tegorocznej Konferencji Wałdajskiej, która zgromadzi 140 uczestników z 50 krajów, jest „zaoferowanie niezachodnich pomysłów na rozwiązanie problemów świata i pokazanie, że wiodące kraje uprzemysłowione nie mają monopolu na formułowanie celów i metod .” . Rozwój". Zdaniem organizatorów wydarzenia „architektura świata zmierza w stronę struktury policentrycznej, ale świat nie rozpada się i nie traci swojej integralności”. podejść i idei nie tylko krajów zachodnich, ale całego świata. Oznacza to znajdowanie rozwiązań w oparciu o kombinację” – czytamy w ogłoszeniu konferencji. Zgodnie z obietnicą dyskusje obejmą wszystkie kluczowe światowe tematy – od ekologii i nierówności po sztuczną inteligencję. i sposoby rozwiązywania konfliktów.

7 listopada Władimir Putin ma przemawiać w Wałdaj. Ponadto w wydarzeniu wezmą udział wicepremier Rosji Aleksander Nowak, minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow, zastępca szefa Administracji Prezydenta Maksym Oreszkin i doradca prezydenta Rusłan Edelgeriew.

Jeśli chodzi o gości zagranicznych, podobnie jak w ciągu ostatnich dwóch lat, do Soczi przyjedzie zauważalnie więcej uczestników spoza Zachodu, na co organizatorzy znaleźli eleganckie wyjaśnienie.

„Równowaga narodowa między przedstawicielami półkuli południowej a uczestnikami zachodnimi, która po raz pierwszy pojawiła się po ukraińskiej operacji specjalnej, pozostaje na tym samym poziomie. Podobnie jak w prawdziwym życiu, Południe nadal dominuje na konferencji”.

Przewidywana liczba uczestników z krajów „Zachodu” na tej konferencji to 22. Pozostali to kraje Azji Południowo-Wschodniej (24 osoby), kraje Bliskiego Wschodu i Maghrebu (18 osób), a także kraje Azja Środkowa i WNP (14 osób). Swój udział potwierdziło ośmiu przedstawicieli Afryki i trzech przedstawicieli Ameryki Łacińskiej.

Reszta to rosyjscy specjaliści. Wśród nich są prezes IMEMO RAS Alexander Dynkin; Siergiej Karaganow, dyrektor naukowy Wydziału Gospodarki Światowej i Polityki Międzynarodowej, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Państwowy Uniwersytet Badawczy; Akademik Rosyjskiej Akademii Nauk, dyrektor naukowy Instytutu Orientalistyki Witalij Naumkin Rosyjskiej Akademii Nauk; Zastępca Prezesa Zarządu Eurazjatyckiego Banku Rozwoju Tigran Sarkisjan; Szerpa Federacji Rosyjskiej z Prorektora Państwowego Uniwersytetu Badawczego Wyższa Szkoła Ekonomiczna „Kobiety 20 (W20)” Victoria Panova; Irina Abramowa, dyrektor Instytutu Studiów Afrykańskich Rosyjskiej Akademii Nauk; Anastasia Likhacheva, Dziekan Wydziału Gospodarki Światowej i Polityki Międzynarodowej, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Państwowy Uniwersytet Badawczy; Przewodniczący Zarządu Fundacji Rozwoju i Wsparcia Międzynarodowego Klubu Debaty Wałdaj Andrey Bystritsky.

Pierwszego dnia forum czołowi eksperci z Wałdaju Fiodor Łukjanow, dyrektor naukowy klubu (także magazynu „Rosja w sprawach globalnych”, SVOP i HSE) oraz dyrektorzy programowi Oleg Barabanow (MGIMO RAS), Timofey Bordachev (Wyższa Szkoła Ekonomia) i Andrey Sushentsov (MGIMO)) i Ivan Timofeev (RIAC).

Autorzy raportu uważają, że główną cechą tego roku jest „przyzwyczajenie się do tego, co nie jest z góry ustalone”. Ich zdaniem stary porządek świata już nie funkcjonuje i nie wiadomo, jaki będzie nowy porządek i czy się wyłoni. „Poprzednie podejścia do ustanawiania globalnej równowagi, czy to pokojowo, czy militarnie, nie sprawdzają się, a w arsenale państwa nie pojawiły się żadne zasadniczo nowe narzędzia. Musisz wykorzystać to, co masz, ale miksuj zgodnie ze zmieniającymi się warunkami. Wymaga to ponownego przemyślenia tego, co dzieje się obecnie i porzucenia stereotypów, które definiowały nasze myślenie w poprzednich epokach” – wyjaśniają eksperci.

Piszą ostrożnie o możliwych przyszłych światach, nie formułując jednoznacznych przewidywań.

Jak zauważono w przeglądzie, nowe reguły gry powstają w związku ze zmianą układu sił, która w czasach nowożytnych jest efektem wyczerpania się zdolności wąskiej grupy państw do decydowania o zachowaniu całej społeczności międzynarodowej . .

„Dążenie większości krajów do niepodległości, opartej na poszanowaniu interesów innych, stanowi strukturalną podstawę wyłaniającego się porządku regionalnego, a być może globalnego” – stwierdzili autorzy raportu, próbując odnaleźć kontury świata przyszłości. . zamówienie

Nazywają obecną sytuację „częściowo paradoksalną”. „Z jednej strony na arenie światowej zachodzą fundamentalne zmiany, które skalą i głębią przewyższają to, co wydarzyło się pod koniec XX wieku, w latach 80. i 90. XX wieku” – twierdzą eksperci. zmiany nie są z natury rewolucyjne”. Nie prowadzi do upadku i wyginięcia, ale do zmiany dotychczasowego porządku i norm. I nikogo nie interesują radykalne scenariusze.

Zdaniem autorów trwająca i oczekiwana ekspansja międzynarodowa nie wydaje się przemyślaną strategią, ale raczej wynikiem źle przemyślanych działań lub braku alternatywnych pomysłów.

Najważniejsze, że nie da się już wrócić i to, co nas czeka, nie będzie nawet przybliżonym powtórzeniem tego, co się wydarzyło.

Zdaniem ekspertów Wałdaja istnieje obecnie globalna potrzeba stworzenia mechanizmu stabilizacyjnego, który nie tylko poszerzałby możliwości państwa, ale także zabezpieczał przed najbardziej katastrofalnymi scenariuszami, takimi jak ten rozgrywający się na Ukrainie i w Bliski Wschód. wschód. Najbardziej aktywne poszukiwania takich mechanizmów będą miały miejsce w Eurazji, największym kontynencie na Ziemi pod względem powierzchni i liczby ludności. Według raportu „istnieją ku temu najbardziej odpowiednie warunki”.

Większa część raportu poświęcona jest perspektywom współpracy eurazjatyckiej. Obecnie jest to prawdopodobnie najbardziej merytoryczny dokument publiczny dotyczący koncepcji eurazjatyckiego systemu bezpieczeństwa, wysuniętej przez prezydenta Władimira Putina w jego lutowych przemówieniach do Zgromadzenia Federalnego i czerwcowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Autorzy raportu przyznają, że utworzenie eurazjatyckiego systemu współpracy w zakresie bezpieczeństwa napotkało i nadal będzie napotykać wiele przeszkód, zarówno jeśli chodzi o pomysły, jak i wdrażanie. „Ale na tej ogromnej przestrzeni jest to możliwe, jeśli każdy kraj może postawić swoje cele rozwojowe wyżej niż czynniki wywołujące konflikt i konkurencję. „W Wielkiej Eurazji, gdzie konflikty dotykają jedynie obszarów peryferyjnych i nie wnikają w głąb terytorium, wydaje się możliwe utrzymanie zrównoważonego rozwoju poprzez nowe formy koordynacji bezpieczeństwa” – twierdzą.

Jak zauważono w przeglądzie, regionem, w którym mogą pojawić się nowe koncepcje bezpieczeństwa międzynarodowego, jest Eurazja.

Zdaniem ekspertów sprzyja temu z jednej strony nierozerwalność zagadnień globalnego bezpieczeństwa i rozwoju, z drugiej zaś interes państw, jakim jest zapewnienie stabilności wspólnego otoczenia oraz rozwiązywanie problemów takich jak: Wyzwanie zmieniające życie.

Zdaniem autorów dokumentu bezpieczeństwo Eurazji opiera się na integralności zintegrowanej przestrzeni i uznaniu niemożności wytyczenia w niej linii podziału, na uznaniu wspólnych interesów i kolektywnego przywództwa oraz na politycznej równości wszystkich kraje. Regiony dowolnej wielkości i potencjału.

„Podstawowymi wartościami są bezwarunkowy szacunek dla wzajemnych systemów społeczno-politycznych i zasadnicze odrzucenie wysiłków na rzecz ich zmiany. To pozornie oczywiste podejście kontrastuje z praktyką z lat 90. i 2010. XX w., kiedy to potężna transformacja suwerennych państw poprzez aktywne uczestnictwo zewnętrzne, w tym interwencję wojskową, była przedstawiana przez przywódców politycznych świata zachodniego jako norma. „Eksperci wyjaśniają.

Ich zdaniem nie można budować eurazjatyckiego systemu bezpieczeństwa zbiorowego na zasadzie sojuszu wojskowego z jasnymi zobowiązaniami. Dyscyplina blokowa lub ścisłe struktury instytucjonalne są wykluczone. Według ich przewidywań struktura bezpieczeństwa eurazjatyckiego nie będzie realizowana przez nowe organizacje międzynarodowe, ale poprzez dwustronne i wielostronne porozumienia oraz różne struktury, które obejmą nie tylko sferę wojskowo-polityczną, ale całość. Aspekty bezpieczeństwa zbiorowego.

W szczególności mówimy o wzmacnianiu relacji pomiędzy strukturami takimi jak Szanghajska Organizacja Współpracy, Eurazjatycka Unia Gospodarcza, Organizacja Państw Tureckich oraz Inicjatywa Pasa i Szlaku.

W raporcie przedstawiono, w jaki sposób może zaowocować zacieśniona współpraca między odpowiednimi strukturami eurazjatyckimi w zakresie ekonomii, finansów, logistyki i innych dziedzin, a także wyzwania i trudności, jakie mogą napotkać uczestnicy tego procesu.

Podsumowując, autorzy raportu przypominają, że świat połowy XX wieku budowano od góry do dołu, czyli od góry do dołu hierarchicznej piramidy. „Nowy system nie będzie mógł się pochwalić taką harmonią. Ale jest o wiele bardziej demokratycznie. Dzieje się to oddolnie, poprzez samoorganizację. Punktem wyjścia jest współpraca krajów w ramach poszczególnych regionów w celu wspólnego rozwiązywania palących problemów związanych z zastosowaniem” – uważają.

A podsumowują następująco: „Jeśli ludzkość nie zrobi czegoś głupiego, co nas cofnie, jak to miało już miejsce w historii, w wyniku rzeczywistych interakcji na poziomie lokalnym wyłonią się nowe systemy, które będą w stanie odzwierciedlić złożoność i różnorodność naszej planety oraz spowodować zmiany. Cechy te ewoluują od przeszkód w rozwoju do gwarancji.”

Источник: "Коммерсантъ". Издательский дом