Dzień kalendarza księżycowego

Dom Kultury „Rassvet” organizuje cykl koncertów „Schoenberg 150”, poświęconych 150. rocznicy urodzin kompozytora Arnolda Schönberga. W programie „Eine kleine Nachtmusik” Orkiestra Kameralna Okolobakh pod dyrekcją Maxima Betekhtina wykonała dwa kultowe dzieła Schönberga, w tym dwie miniatury oraz słynny „Pierrot Lunaire” (solistka – Alice Ten). Na koncercie była obecna Ilya Ovchinnikov.

Ci, którzy miesiąc temu mieli okazję usłyszeć oratorium „Pieśń Kury” w Sali Czajkowskiego, potwierdzą, że muzyka Schönberga wcale nie jest dysonansowa, mroczna i destrukcyjna, jak się powszechnie uważa. To znana historia, choć „zaśpiewana” w nowy sposób. Być może to właśnie ten koncert przekonał część słuchaczy do zainteresowania się cyklem „Schoenberg 150” w ośrodku kulturalnym Rassvet pod dyrekcją muzyków Orkiestry Kameralnej Okolovaki. Abonament obejmuje pięć koncertów, z czego trzy są w całości poświęcone Schönbergowi. Młodzi, jeszcze nie sławni, ale z pewnością ambitni i celowi wykonawcy nie stawiają sobie łatwego zadania i nie „rozwadniają” Schönberga muzyką bardziej popularną.

Oczywiście w tym cyklu nie może zabraknąć najczęściej wykonywanego dzieła Schönberga – sekstetu Nocy Oświeconej. Według autora serwisu Bachtrack, który o koncertach na całym świecie wie niemal wszystko, utwór będzie wykonywany ponad 20 razy na całym świecie. Przez następny rok. Jeśli jednak mówimy o składzie aktualnego programu, to osiem razy w roku wykonywany jest cykl „Pierrot Lunaire”, Serenada op. 24 jest jednym z nich, a Bakhtrak całkowicie milczy w sprawie obu zarzutów. Czy można powiedzieć, że takie podejście do programowania jest bezkompromisowe? Tak. Biorąc pod uwagę, że scenariusz nie jest hitem kasowym i wymaga długich prób. Nie – jeśli mówimy o tym, że samo dzieło Schönberga nie wydaje się już tak radykalne, jak sądzono półtora wieku temu, kiedy w premierowym przedstawieniu doszło do bójki.

Schönberg powiedział o swojej 12-tonowej metodzie komponowania, że ​​było to „odkrycie, które zapewni dominację muzyki niemieckiej na następne 100 lat”, ale się mylił. Ale on, jego uczniowie i naśladowcy zmienili i rozszerzyli nasze pojęcie piękna. Dziś muzyka pisana według ich założeń od dawna jest akceptowana w świecie teatru, kina, a nawet animacji, jak dawniej, ale bez szkody dla słuchu. Wiedząc o tym, muzycy Orkiestry Okolovaka rozpoczynają swój program Serenadą – jednym z najpiękniejszych dzieł Schönberga. Ale niewielu z nich potrafi śpiewać (z wyjątkiem barytonu Konstantina Suchkowa, który bierze udział w jednej z partii). bar. Schoenberg umiejętnie posługuje się unikalną kompozycją, na którą składają się skrzypce, altówka, wiolonczela, klarnet i klarnet basowy, a także gitara i mandolina. Te dwa instrumenty nadają zimnemu brzmieniu zespołu pewną nieformalność, a nawet folkowy charakter.

Mimo złożonej struktury rytmicznej Serenada zawiera wiele nawiązań do walców, marszów, menuetów i randów, a jej język może na pierwszy rzut oka wydawać się skomplikowany. Jednak słuchając nagrania, trudno sobie wyobrazić, jak siedem osób wyszłoby na scenę i wykonało na żywo tę samą piosenkę. Ale orkiestra Okolovaki pokazuje, że jest to możliwe na najwyższym poziomie. Być może słowo „bezkompromisowy” byłoby bardziej odpowiednie dla kompozycji „Escape of the Mind”, która została po raz pierwszy wykonana w Rosji. Tak jak radykalny był Schoenberg, gdy zlecił wykonanie „Pieśni Gur” setkom aktorów, tak i tutaj jest bardzo radykalny, tworząc trzyminutową miniaturę wokalną na sopran (tę partię wykonuje Natalia Smirnova). , bohatersko pokonując niewyobrażalne „skoki” na górę), harfę, fisharmonię i czelestę. Nie kompozycja, ale ból głowy (w przeciwieństwie do oszałamiająco pięknej muzyki): który promotor nie skorzystałby na wprowadzeniu do sali tych instrumentów na 3, a nawet 33 minuty? Co to jest wykonawca? Ale soliści Orkiestry Okolovaki nie byli zbyt leniwi, aby to wszystko złożyć w całość i pokazać publiczności, jak z tych nasion wyrasta „Pierrot Lunaire”.

Uważana za jedną z najważniejszych partytur XX wieku, partytura ta jest równie legendarna jak partytura Schönberga. Jednym z powodów jest zastosowanie techniki Sprechgesang zwanej „śpiewaniem mówiącym”, która przekracza granicę między wokalem a recytacją. Igor Strawiński stwierdził nawet, że nagrania Piero Lunera powinny być publikowane bez partii solowych, aby każdy mógł „dołożyć własne wycie”. Jest tu także pewna zazdrość. Choć Pierrota wykonuje zaledwie pięciu muzyków (fortepian, skrzypce/altówka, wiolonczela, piccolo i klarnet/klarnet basowy), jest to partytura zadziwiająca prostotą, wyrazistością i przejrzystością. To nie przypadek, że sama kompozycja stała się klasyką; powstały i powstają dosłownie setki kompozycji. Solistką w „Pierrocie” była Alice Ten, aktorka i piosenkarka o bardzo szerokim profilu, znakomicie wykonująca muzykę baroku, minimalizmu, najnowsze kompozycje naszych czasów i klasykę XX wieku.

21-odcinkowy serial wydawał się niezwykle kompletny, ale i tutaj odniesiono szczególne sukcesy. Jest np. „Walc Chopina”, zupełnie odmienny od walców Chopina, „Nostalgia” pełna liryzmu i „Powrót”, niemal schubertowski. „Ojczyzna” i finałowy „O aromat odległych lat” brzmią złowieszczo i skazani na zagładę. Zarówno wykonawcy, jak i publiczność byli tak zainspirowani, że Maxim Betekhtin niemal zapomniał o ostatnim utworze – niedawno otwartym Nocturne na harfę i smyczki. Jest to niewątpliwie najwcześniejsze z zachowanych dzieł Schönberga i nawet do późnego romantyzmu „Nocy Oświeconej” jest jeszcze daleko. Widzimy tu oddanego fana Brahmsa, składającego mały hołd całej wiedeńskiej klasyce. Partię skrzypiec znakomicie wykonał solista zespołu Questa Musica Michaił Feyman. Wspaniałym zakończeniem programu było pokazanie widzom, kim mógł być Schönberg.

Источник: "Коммерсантъ". Издательский дом