I nie marzą o ryku budżetu państwa

Na świecie trwa nowy wyścig kosmiczny. Firmy i kraje pracują nad budową i rozbudową konstelacji satelitów na niskiej orbicie, a popyt na ich usługi stale rośnie. Rosja nie jest wyjątkiem. Do 2030 roku planujemy wynieść na niską orbitę okołoziemską ponad 650 urządzeń różnego przeznaczenia. Obecnie krajowy rynek łączności satelitarnej zajmuje 1,5% rynku światowego, ale oczekuje się, że do 2030 roku wzrośnie o 148% i osiągnie 234,3 miliarda rubli w związku z utworzeniem własnej konstelacji i działalnością na „przyjaznych” rynkach. . Głównym odbiorcą usług łączności satelitarnej pozostanie jednak państwo rosyjskie.

Wielkość finansowa światowego rynku łączności satelitarnej osiągnie 70–80 miliardów dolarów w 2024 r., J'son & Partners udostępniła dane badawcze firmie Kommersant. Obecnie łączny wolumen rosyjskiego rynku łączności satelitarnej szacowany jest na 1,05–1,2 miliarda dolarów, co stanowi 1,5% rynku światowego. Do 2030 r. będzie to 148 proc., do 234,3 mld rubli – szacuje rosyjska firma SR Space.

Według Fortune Business Insights do 2024 r. światowy rynek Internetu satelitarnego osiągnie poziom 6,88 miliarda dolarów, co oznacza wzrost o 17,9% rocznie. Agencja zauważa, że ​​jednym z kluczowych czynników rynkowych będzie rosnący popyt na szerokopasmowy dostęp do Internetu na niskich Ziemiach, związany ze znacznym zmniejszeniem opóźnień sygnału i większą niezawodnością połączeń z niską orbitą okołoziemską (LEO, 160-stopniowa orbita okołoziemska). . Konstelację satelitów (około 2000 km nad powierzchnią Ziemi) porównano z tradycyjnym satelitą geostacjonarnym (GSO, około 35 786 km nad powierzchnią Ziemi).

„Satelity LEO mogą zapewnić szybki dostęp szerokopasmowy o niskim opóźnieniu dla aplikacji internetowych. Wymaga to taniego, małego sprzętu naziemnego, a każdy satelita jest tańszy i lżejszy niż GSO” – mówi FSUE Kosmos. Dyrektor Generalny. Komunikacja „Ale nie da się zorganizować transmisji telewizyjnych i radiowych z niskiej orbity. System wymaga do działania tysięcy satelitów, co czyni go droższym niż GEO, ponieważ system ma krótszą żywotność. Konstelacje muszą być stale aktualizowane przez okres pięciu lat.

„Dzisiaj Internet jest główną usługą dla konsumentów, a koszt satelitów komunikacyjnych na niskiej orbicie okołoziemskiej jest o rząd wielkości niższy niż w przypadku satelitów geostacjonarnych. Obniżenie kosztów wynika z doświadczenia w produkcji satelitów, efektu skali, tańszych technologii produkcji elektroniki i sprzętu, a także mniej rygorystycznych wymagań dotyczących mikroelektroniki, mocy nadajnika i powierzchni paneli słonecznych w satelitach na niskich orbitach. „Wyjaśnia doradca dyrektora generalnego grupy spółek Geoscan.”

„Nie ma jeszcze rosyjskiej łączności na niskiej orbicie, ale jest to bardzo popularna branża, którą w dzisiejszych warunkach mogą obsadzić jedynie rosyjskie firmy. Niektórzy gracze już próbują zająć swoje miejsce na rynku – dodaje Aleksiej Wolin.

W szczególności w celu utworzenia krajowej grupy LEO rząd uzgadnia obecnie parametry federalnego projektu „Infrastruktura dostępu do Internetu” (rozpoczętego w przyszłym roku i trwającego do 2030 r.), który zapewni ciągły dostęp do szerokopasmowego Internetu na terenie całego kraju. Dostęp odbywa się za pośrednictwem łącza satelitarnego. „Dla Ministerstwa Rozwoju Cyfrowego rozwój łączności satelitarnej jest jednym z głównych priorytetów na najbliższą przyszłość” – potwierdziło Ministerstwo Rozwoju Cyfrowego Kommersantowi.

Grupa utworzona przez Bureau 1440 (część ICS Holding) planuje rozpocząć prace w 2027 roku. Do 2030 r. planuje się utworzenie i wystrzelenie 383 satelitów (w tym 91 wymiennych) zgodnie z zatwierdzonym przez rząd federalnym paszportem projektu, który został zweryfikowany przez Kommiersant. Oczekuje się, że Constellation będzie mieć całkowitą przepustowość na poziomie 156 Gb/s (całkowita ilość danych, które można przesłać w sieci). Zgodnie z dokumentem rozmieszczenie tej grupy będzie wymagało 24 wystrzeleń rakiet, których dokona Centrum Rozwoju i Wsparcia Działalności Kosmicznej MON.

Aby utworzyć grupę spółek, planowane jest udzielenie preferencyjnych kredytów w wysokości 37,5 miliarda rubli – tyle wynosi stawka, według której bank otrzymuje dotacje od państwa. Ponadto na wyniesienie satelity na orbitę Dyrekcja 1440 przeznaczy dotację budżetową w wysokości 52 miliardów rubli. Środki na wyniesienie pojazdów na orbitę i 17,1 miliarda rubli. Aby wystrzelić rakietę. W sumie na ten projekt planuje się przeznaczyć 106,6 miliarda rubli. z budżetu federalnego i 329 miliardów rubli. Fundusze własne.

„Obecnie na orbicie znajduje się sześć własnych satelitów Bureau 1440, wystrzelonych w ramach dwóch misji eksperymentalnych” – powiedziała firmie Kommersant. Dodali, że misją pierwszego uruchomienia jest „zapewnienie, że rozwiązanie technologiczne będzie gotowe do skalowania”. W listopadzie ubiegłego roku firma podała, że ​​prędkość odbioru danych z satelity w ramach eksperymentalnej misji wyniosła 48 Mb/s, a opóźnienie wyniosło 38 ms. Szybkość przesyłania danych do satelity wynosi 12 Mbit/s, opóźnienie wynosi 42 ms.

W maju ubiegłego roku Biuro 1440 podpisało umowy o współpracy z Kolejami Rosyjskimi i Aeroflotem. Biuro 1440 poinformowało następnie, że obie firmy będą współpracować w celu zintegrowania terminali użytkowników z „szerokopasmowymi pojazdami danych”. Spółka nie ujawniła żadnych planów dotyczących jakichkolwiek kontraktów forward zawartych lub rozważanych w celu świadczenia Usług.

Oprócz konstelacji szerokopasmowego Internetu na niskiej orbicie państwo planuje wystrzelić satelity Internetu rzeczy „Marathon IoT”, za które odpowiada Roscosmos. Firma powiedziała Kommiersantowi, że oba urządzenia „zostaną wypuszczone pod koniec tego lub na początku przyszłego roku”. Koncern państwowy dodał, że do 2027 r. planuje rozmieścić 132 konstelacje satelitów, a do 2030 r. zwiększyć ich liczbę do 264 urządzeń. Oddzielnie finansowanie grupy „Marathon IoT” nie zostało ujawnione i odbywa się wyłącznie w ramach federalnego projektu „Sphere”, który obejmuje również dwie inne grupy: „Express-RV” (wysoce eliptyczna orbita) i „Skif” ( średnia orbita). orbita Ziemi). ). W budżecie federalnym na lata 2023 i 2024 na ten federalny projekt przeznaczono 34 miliardy rubli.

„Ilość wiadomości przesyłanych w urządzeniach Internetu Rzeczy sięga kilobajtów. System został zaprojektowany z myślą o niskiej szybkości przesyłania danych wynoszącej 1–2 kbit/s” – mówi Roscosmos. Biorąc pod uwagę starty grupowe, koszt wyniesienia urządzenia na orbitę nie przekroczy 160 mln rubli, a stworzenie seryjnego statku kosmicznego będzie kosztować 80 mln rubli – dodaje państwowe przedsiębiorstwo.

Roscosmos podał, że „okres aktywnej obecności tych satelitów na orbicie wyniesie pięć lat” oraz że system „jest przeznaczony do transmisji danych i przekazywania sygnałów radiowych na rzecz transportu powietrznego i bezzałogowych systemów powietrznych, takich jak Automatic Zależny Systemu nadzoru.” " Firma nie podpisała jeszcze umowy na świadczenie swoich usług, podaje Roscosmos, który przewiduje, że do 2035 roku rynek satelitarnego IoT osiągnie wartość 80 miliardów rubli.

Czy nie powinniśmy wysłać „posłańca”?

Oprócz planowanej konstelacji niskoorbitalnej Rosja posiada już Gonets (spółkę zależną Roscosmos) – niskoorbitalny system do wąskopasmowej transmisji danych. Pierwsze urządzenie zostało wypuszczone w 1996 roku, a od 2006 do 2015 roku grupa została uzupełniona urządzeniami nowej generacji. Obecnie składa się z 18 satelitów, a do 2030 r. planuje wdrożyć system nowej generacji składający się z 28 satelitów – podała firma.

„System przesyła teraz informacje o pozycji, dane telematyczne, wiadomości, e-maile i małe pliki. Nowa generacja zapewni dodatkowo pełnoprawną satelitarną łączność telefoniczną, dwukierunkową transmisję danych, w tym dostęp do Internetu, a także łączność satelitarną typu trunkingowego – mówi Andrey Manoilo, zastępca dyrektora ds. operacyjnych systemu satelitarnego Gonets. Klientami firmy jest ponad 200 organizacji i firm, w tym ponad 30 dużych i kilka organów administracji federalnej, dodał, dodając, że „segmentem docelowym jest biznes”.

Firma twierdzi, że aktualna maksymalna prędkość przesyłania wiadomości wynosi 9,6 kb/s, ale w przypadku nowej generacji satelitów prędkość ta wzrośnie do 256 kb/s. „Deklarowane prędkości krajowych konstelacji wydają się minimalne w porównaniu do prędkości oferowanych np. przez Starlink. Oczekuje się, że przepustowość pojedynczego satelity Gen2 osiągnie 1 Gb/s. W przypadku Gen1 osiąga ona 100 Mbit/s” – mówi niezależny analityk telekomunikacyjny Aleksiej Bojko. Dodał, że chociaż Starlink jest obecnie używany do łączenia komórkowych stacji bazowych na słabo zaludnionych i odległych obszarach, „abonenci telefonii stacjonarnej doświadczają bardzo zauważalnych prędkości połączeń rzędu Mb/s i wyższych”.

„Globalny rynek LEO jest bardzo konkurencyjny. Walczą tam bardzo silni i wpływowi gracze. Za każdym z nich stoi silne wsparcie rządu” – mówi Aleksiej Wolin. „Rynek rosyjski jest zamknięty dla głównych graczy zagranicznych. „Rynki w USA, Europie, Kanadzie i Chinach również były zamknięte” – powiedział. I w tej sytuacji niektórzy eksperci widzą przewagę. Jego nazwa pochodzi od głównego inżyniera Centrum Kompetencyjnego MSTU. NE Bauman Andrey Novikov mówi: „Nawiasem mówiąc, nasz pierwszy system nie będzie miał konkurencji, biorąc pod uwagę, że Starlink obecnie nie sprzedaje nam odbiorników. A odbiorniki rosyjskie można sprzedawać także na rynkach zaprzyjaźnionych krajów.” „Za granicą kraje WNP i BRICS są najbardziej zainteresowane usługami Gonets” – potwierdza Andrei Manoilo.

„Rynek rosyjski można uznać za obiecujący dla rosyjskiej Grupy LTE. W przyszłości zainteresowanie innymi krajami będzie kształtowane wyłącznie przez względy geopolityczne” – mówi Aleksiej Bojko.

Jeśli mówimy o Rosji, zapotrzebowanie na łączność satelitarną jest największe w Arktyce, na Dalekim Wschodzie i na Syberii, mówi Aleksiej Wolin.

„Wszystkie miejsca, w których ułożenie stałych linii światłowodowych jest trudne i ekonomicznie niemożliwe” – wyjaśnia Yuri Meleshin, zastępca dyrektora ds. Działalności edukacyjnej Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego w Moskwie, Narodowego Uniwersytetu Badawczego MIET.

Maxim Semenov, dyrektor handlowy Fly Drone, twierdzi, że jednym z głównych czynników napędzających popyt na łączność satelitarną na niskiej orbicie mogą być inwestycje kraju w rozwój Północnego Szlaku Morskiego i wydobycie na szelfie kontynentalnym. Ocean Lodowaty Pólnocny. „Na Północnym Szlaku Morskim występuje duży problem komunikacyjny. Sama główna część Północnego Szlaku Morskiego zajmuje powierzchnię ponad 7 milionów metrów kwadratowych. km. „Na przykład rozpoznanie lodowe nie może zostać przeprowadzone bez wysokiej jakości łączności” – mówi. „Jeśli zostaną stworzone komfortowe warunki do prowadzenia rozpoznania lodowego i świadczenia usług komunikacyjnych na Szlaku Morza Północnego, obrót towarowy może wzrosnąć do ponad 200–300 mln ton rocznie” – ma nadzieję sekretarz generalny Anton Aleksiejew. Firma z branży lotniczej Newsspace. Na koniec 2023 r. wzdłuż NSR przewieziono 36,2 mln ton ładunków. Prognoza Departamentu Rozwoju Wschodniego na 2024 rok to wzrost na poziomie 3-5%.

Roscosmos twierdzi, że docelowym segmentem konstelacji satelitów IoT Marathon jest biznes. „Na usługi satelitarnego Internetu Rzeczy mogą potrzebować takie firmy jak Rosnieft’, ŁUKOIL, Koleje Rosyjskie, Rusagro, Segezha itp. W interesie administracji federalnej usługi będą świadczone także w sektorze B2G” – państwowe przedsiębiorstwo dodano. .

Ponadto produkcja różnego sprzętu dla naziemnego sektora satelitarnych systemów IoT „może wynieść 17,6 miliarda rubli do 2035 roku” – dodaje Maxim Stolpovsky, dyrektor działu sprzętu i oprogramowania w J’son & Partners. „Sektor szerokopasmowego Internetu satelitarnego pozostaje podstawą świadczenia usług internetowych na morzu i w powietrzu. Do 2035 roku wielkość produkcji sprzętu w tych segmentach rynku wyniesie 9,1 miliarda rubli” – podsumował.

Sieci te działają w synergii z satelitarnymi i naziemnymi sieciami komórkowymi i zapewniają abonentom nieprzerwane połączenie z siecią nawet poza zasięgiem naziemnych stacji bazowych” – wyjaśnia Oleg Iwanow, dyrektor generalny Instytutu Badań Radiowych.

„Usługi świadczone odbiorcom lądowym wymagają odpowiedniej infrastruktury i sprzętu” – powiedział Maxim Stołpowski. „Nie ma zatwierdzonego programu rozwoju i produkcji sprzętu naziemnego służącego do świadczenia usług dostępu szerokopasmowego abonentom prywatnym i indywidualnym w Rosji”.

Ponadto, aby w pełni rozmieścić i eksploatować konstelację niskiej orbity, konieczne jest nadrobienie zaległości technologicznych Federacji Rosyjskiej, mówi Andrei Ionin. „Niestety nasz kraj pozostaje nieco w tyle w technologiach mikroelektroniki, budowie satelitów „przenośnikowych” i wielu innych dziedzinach. „Zbudowanie zespołu o niezbędnych kompetencjach zajmuje lata” – mówi.

Według Maksyma Semenowa okres zwrotu „projektu na skalę Starlink” w Rosji może wynieść 6–7 lat. „A to dlatego, że mamy wsparcie rządowe i mamy około 10 milionów abonentów. Jeśli chodzi o łączność wąskopasmową, jego zdaniem będzie to możliwe w ciągu pięciu lat.

„Siłą napędową rozwoju całego krajowego rynku łączności satelitarnej pozostanie szerokopasmowy dostęp satelitarny w oparciu o istniejące konstelacje satelitów geostacjonarnych, a nie systemy niskoorbitalne” – mówi Maxim Stołpowski. „Wynika to z faktu, że głównymi odbiorcami usług łączności satelitarnej pozostaną sieci państwowe, dedykowane i techniczne oraz sieci specjalnego przeznaczenia, takie jak Bank Rosji, Rosatom czy Gazprom” – podsumowuje ekspert.

Источник: "Коммерсантъ". Издательский дом